De klassering van elektro motoren voor de modelbouw wordt bepaald aan de hand van de afmetingen.
Het indicatie systeem wat wordt gebruikt om de afmetingen van elektro motoren te beschrijven kan een beetje verwarren. Dit komt omdat er twee systemen worden gehanteerd. De meest voorkomende en algemeen geaccepteerde manier om de elektro motoren voor de modelbouw te beschrijven is gebaseerd op het systeem wat de grootste fabrikant ter wereld, Mabuchi, gebruikt. De andere manier is bedacht door een amerikaanse modelbouw vlieger en elektro motorspecialist, Bob Boucher van AstroFlight, en is gebaseerd op een vergelijking van de prestaties ten op zichte van een nitro modelbouw motor.
Het ‘Mabuchi’ systeem is erg eenvoudig en gebaseerd op de fysieke grootte van de motoren.
De meest elementaire maten zijn 360/380 (RS-360SH/RS-380SH motoren) en 540/550 (RS-540RH/SH motoren). Deze motoren zijn 36 of 38, 54 of 55 millimeter lang.
Easy? Het Duitse bedrijf Graupner bedacht de Speed xxx naamgeving, welke de maten ‘afrond’ naar hele getallen. Hierdoor zijn de Speed 400s motoren eigenlijk gelijk qua afmeting aan de Mabuchi RS380s. Enkele fabrikanten hebben de naamgeving van Graupner gevolgd.
De naamgeving voor Brushless motoren variëert per fabrikant en er zijn zoveel verschillende bostelloze motor typen dat het eigenlijk onbegonnen werk is om een algemene richtlijn te geven.
Gelijkstroom motoren informatie
Een gelijkstroommotor bestaat uit een stator (vast deel) en rotor of anker (draaiend deel).
Gelijkstroommotoren zijn veel toegepaste motoren omdat de regeling ervan zeer eenvoudig is. Ook elektrisch is de motor eenvoudig. De aangelegde spanning is een directe maat voor het toerental en de geleverde stroom is een directe maat voor het koppel. Voordeel van gelijkstroom motoren is dat ze eenvoudig qua bouw zijn en dat ze dus relatief goedkoop zijn
Gelijkstroom motoren zonder borstels (brushless)
Een borstelloze gelijkstroommotor bestaat ook uit een stator (vast deel) en rotor of anker (draaiend deel).
Bij deze gelijkstroommotoren wordt het magnetisch veld niet veroorzaakt door statorspoelen maar door permanent magneten. De rotor bevat geen ijzer. De rotor is gestanst uit plaatmateriaal en voorzien van kunststof coating. Omdat het bewegende deel geen ijzer bevat (de spoelen zijn gevat in epoxy), is er geen cogging. Het resultaat is een extreem vloeiende beweging.
De Brushless motor wordt aangestuurd door stroom door 3 spoelen te sturen die 120 graden elektrisch ten opzichte van elkaar verschoven zijn. Voor de commutatie en positionering van de motor wordt meestal gebruik gemaakt van een absolute of incrementele lineaire encoder, dit gedeelde wordt door de electronische snelheidsregelaar (de ESC – Electronic Speed Control) geregeld. De ESC is voorzien van een draaiveldregelaar die een gecontroleerde aansturing van de motoras realiseert.
Toerental sturingen voor brushless motoren
De regelaar bestaat uit de besturing in de vorm van een draaiveldregelaar met een vermogensgedeelte en lijkt in eerste aanzicht nog het meeste op een frequentie omzetter. Door nauwkeurige synchronisatiesoftware in de ESC kunnen hoog dynamische toepassingen gerealiseerd worden.
Voordelen van brushless motoren zijn:
• Beschikbaar voor grote vermogens (0,2 – 3kW).
• Arbeidsfactor (cos φ) ~ 1.
• Lage harmonische belasting.
• Compacte motor en regelaar.
• Lage onderhoudskosten door ontbreken van borstels.
• Hoge performance.
• Volledig koppel bij stilstand en hoog losbreek-koppel beschikbaar.
Informatie over Mabuchi: www.mabuchi-motor.com
