De Tamiya M05
De Tamiya M05 is een zogenaamd ‘mini-size’ schaal 1 op 10 elektro onroad chassis en een variatie op Tamiya’s successvolle M03 mini-chassis. Net als dat model heeft het M05 chassis een 540-size motor welke net achter de vooras is gemonteerd en welke alleen de voorwielen aandrijft (2WD). De stuurservo heeft een plaats gekregen centraal aan de achterzijde van het chassis, net voor de achteras, en met een lange stuurstang zit deze verbonden met het stuurmechanisme.
Varianten van de M05:
De Tamiya M05 kan worden gebouwd als model met korte (210mm), medium- (225mm) of met lange (239mm) wielbasis om hem aan te passen aan jouw persoonlijke smaak, rijstijl en afhankelijk van welke body je wilt gebruiken.
De Tamiya M05 wordt in verschillende varianten geleverd; als standaard kit (bouwpakket), als ‘Pro’ kit uitvoering met elke hoogwaardige optionele onderdelen zoals oliegevulde schokdempers en aluminium rearhubs en als XB-versie (XB = eXpert Build); een kant-en-klaar Ready-to-Run model inclusief gemonteerde elektronica, gespoten en uitgeknipte body en zenderset. Behalve de M05 Pro zijn alle uitvoeringen verkrijgbaar in verschillende body varianten met bijpassende velgen. De M05 Pro wordt zonder body geleverd.
De onderdelen van alle typen en uitvoeringen van de M05 zijn onderling uitwisselbaar.
Verschillende uitvoeringen van de Tamiya M05
Wedstrijden met de Tamiya M05:
Voor de Tamiya mini-modellen worden al jaren op verschillende continenten wedstrijden georganiseerd. Al vele spannende wedstrijden zijn gestreden met de voorwiel aangedreven modellen M01, M03 en sinds 2009 ook met de M05. Elk model evolueerde met de racers en gebruikers in het achterhoofd, waardoor de M05 een zeer leuk, stabiel en snel wedstrijd chassis is geworden in een eigen, zeer spectaculaire raceklasse.
Variaties op het Tamiya mini 1:10 chassis:
Op basis van het mini chassis zijn ook achterwiel aangedreven varianten geproduceerd; deze luisteren naar de naam M02, M04 en sinds 2010 is er de M06.
En eind december 2011 verschijnt een vierwiel aangedreven M-chassis gebaseerd op het populaire TA05 chassis. Dit chassis is geschikt voor vrijwel alle mini bodies van Tamiya en combineert het beproefde snaar aangedreven TA05 4WD chassis met een korte 210mm wielbasis.
Tamiya M05 Pro chassis met aluminium hop-up parts en TRF schokdempers
Kogellagers:
Eén van de eenvoudigste manieren om snelheid te winnen is door de aandrijving zo soepel mogelijk te laten draaien. De montage en het reinigen van kogellagers is de beste manier om dit te bereiken.De aanschaf en montage van kogellagers in een M05 chassis is niet moeilijk; met de manual erbij is het vrij eenvoudig om de juiste maten lagers op de juiste plaatsen te monteren. Complete kogellager sets voor de M-05 zijn er van verschillende aanbieders. Kogellagers zijn af-fabriek voorzien van een dik lagervet, wat de lagers beschermd maar ze ook wat stroef laat draaien.
Ik heb zelf een ultrasoon reiniger (Aldi – €15.-) waarmee ik de nieuwe lagers reinig en het vuil en dikke vet uit de lagers ‘tril’; maar het reinigen kan ook met wat elektro-motor spray of remmenreiniger en een compressor. Spuit de lagers van beide zijden in met de reinigingsvloeistof en blaas met de compressor de vet resten uit het lager. Herhaal dit enkele keren totdat de lagers schoon zijn.
Nadat de lagers vrij van vuil en vet zijn worden er één a twee druppeltjes dunne olie (lagerolie, Speed Drops of naaimachine olie) aan beide zijden in het lager gedruppeld en draai je de lagers een paar keer rond om de dunne olie goed te verdelen. Met een doekje veeg je de olieresten van het lager zodat er geen vuil aan kan blijven kleven.
Tamiya M05 Pro kogellager set
Differentieel:
Het differentieel is een cruciaal onderdeel van de aandrijving en een goede set-up van het differentieel lijkt dus erg belangrijk. Maar de set-up blijkt eigenlijk tamelijk eenvoudig.
De reglementen van de TIM (Tamiya International M-chassis Challenge ) schrijven voor dat er een Tamiya differentieel moet worden gebruikt. Dit beperkt de praktische keuze tussen het standaard kegeltandwiel differentieel en het optionele Tamiya TA03 bal-differentieel (Tamiya art. no. #53267).
Momenteel kiezen wij voor het standaard tandwiel differentieel en hebben dat voor ongeveer een derde gevuld met zeer dik siliconen vet van 100.000WT (1.000.000cps). Dit blijkt een goede keuze voor vrijwel alle circuits; zolang het differentieel niet al te ’los’ aanvoelt (door bijvoorbeeld dunne olie in het diff te vullen) zal de auto stabiel aanvoelen in de bochten en een felle, stabiele acceleratie hebben.
Natuurlijk hebben wij ook het bal-differentieel van de Tamiya TA03 geprobeerd in de auto en hebben geen verbetering gemerkt; niet in rondetijden noch in stabiliteit. Het afstellen van de ball-diff is wel eenvoudiger; zonder uit bouwen kan het differentieel losser of strakker worden gezet. Bij de standaard uitvoering zal het differentieel moeten worden uitgebouwd om de olie te wisselen voor een andere karakteristiek.
Een ‘spool’ of te wel een vaste verbinding tussen beide voorwielen door het vastzetten van het differentieel wordt ook toegepast bij de M03 en M05 modellen. Het rijden met ‘spool’ maakt de auto iets stabieler bij het uitgaan van de bochten, maar geeft ook meer onderstuur. Verder blijkt dat bij het gebruik van een ‘spool’ de slijtage toeneemt, vooral aan de outdrives.
Tamiya TA03 Ball differentieel
Schokdempers:
Samen met de banden bepalen de schokdempers voor een groot gedeelte het weggedrag van de auto. Derhalve is de keuze van de juiste schokdempers ook een belangrijk onderdeel bij het verkrijgen van een goede wegligging.
Op mijn Tamiya M05 heb ik gekozen voor de optionele TRF (Tamiya Racing Factory) M-chassis schokdempers (Tamiya art. #54000), omdat de standaard kunststof (oliegevulde!) schokdempers -naar mijn mening- nou niet de optimale demping karakteristieken hebben voor een echte wedstrijdauto.
De opbouw van de optionele TRF M-Chassis schokdempers is een recht-toe recht-aan klusje welke volgens de gebruiksaanwijzing wordt uitgevoerd. Bij de schokdempers worden verschillende zuigers geleverd; met één, twee of drie gaatjes. Deze beïnvloeden de ingaande en uitgaande demping. Wij hebben de zuigers met twee gaatjes rondom gemonteerd.
Het vullen met schokdemper olie is ook een belangrijke keuze, maak je de demping hard, dan kan de vering iets soepeler, maak je de demping zacht dan werkt dat het beste met hardere veren. Wij kiezen meestal aan de voorzijde voor dikkere schokdemper olie dan achter, meestal een verschil van 10WT (100cps). Meestal begin ik op een track met 50WT aan de voorzijde en 40WT achter. Hiermee blijkt de auto zeer consistent en goed te reageren op de input.
Tamiya TRF schokdempers set #54000
Veren:
Bij het monteren van de veren komt het helemaal aan op persoonlijke voorkeur. Ik zou eenvoudig kunnen zeggen: ‘monteer grijze (extra hard) of paarse (ultra hard) veren aan de voorzijde en rode (medium) of gele (zacht) aan de achterzijde. Dat zal goed werken en veel ‘push’ in de bochten geven. MAAR: elke Tamiya Mini reageert anders! Dus wat bij de ene Mini super werkt, maakt van de andere een onhandelbare auto!
Als vuist regel kan je starten met blauwe (hard) veren aan de voorzijde en gele (zachte) veren achter en dan iets harder of zachter gaan naar persoonlijke voorkeur. Er is geen regel waardoor je harder of sneller gaat, behalve dat je de veren, de rijhoogte en montage punten links en rechts gelijk moet afstellen.
Onthoud dat elke Mini anders is, ze mogen wel gelijk lijken en gelijk gebouwd zijn, maar ze zullen ANDERS reageren!
Verschillende veren voor het M-chassis
Rijhoogte:
Ik ben gewend om de auto vrij laag af te stellen, aangezien de tapijt track waar ik rij zeer vlak is. Normaal gesproken is de rijhoogte zo’n 4 a 5 mm, waarbij de voorzijde iets lager staat dan de achterzijde. De afstelling van de rijhoogte is niet kritisch; als het ongeveer goed staat is het goed.
Kijk naar de draagarmen; als deze parallel met de grond staan of iets boven parallel, dan is het goed, je hoeft het niet na te meten
Wielafstelling Toe (Out/In):
Op de M05 is iets meer toe-out nodig dan bij de M03. Bij de M03 kan je de toe-out eenvoudig afstellen door een 1mm dik ringetje tussen de links te klemmen (dus de afstand tussen de links is dan 1mm) en bij de M05 kan je een ringetje van 0,5mm dik er tussen klemmen.
Met het 1mm dikke ringetje zal de toe-out ongeveer 1 graad zijn, met het 0,5mm ringetje ertussen ongeveer 2 graden.
Aan de achterzijde zijn de M05-Pro standaard wielblokken (1,5 graden toe-in) prima en voldoen op vrijwel elk circuit.
Chassis:
Aangezien er vrijwel alleen gebruik wordt gemaakt van het 20-tands voortandwiel, is het een goed idee om de gaatjes van de twee andere tandwiel instellingen af te sluiten. Dit voorkomt dat er vuil en stof in het tandwiel gedeelte komt. Het houdt de tandwielen veel schoner en zorgt dat alles soepel blijft draaien.
Optionele onderdelen voor het Tamiya M05 chassis:
Optionele schokdemperbrug aan de voorzijde:
Tamiya optie part #54236 – M05 front aluminum damper stay (blue) is een ‘must have’ omdat het de auto veel eenvoudiger te rijden maakt. Het haalt het ‘zenuwachtige’ uit de auto waardoor de auto meer voorspelbaar reageert en preciezer te sturen is.
Met de optionele schokdemperbrug geïnstalleerd verandert de hoek van de schokdempers ten opzichte van de onderste draagarm. Met de schokdempers in de buitenste posities heeft de auto een uitstekende balans en geeft een veel plezierigere controle. De schokdempersteun is verkrijgbaar in een carbon en een aluminium uitvoering.
Tamiya M05 optionele schokdemper brug #54236
Optionele schokdemper brug #54236
Aluminium motorsteun met koel elementen:
Onder artikel nummer #54184 -M05 Aluminum Motor Plate levert Tamiya een aluminium motor steun welke in plaats van de standaard metalen ring wordt gemonteerd, tussen de beide chassis delen. Deze motorsteun is van speciaal aluminium welke de warmte van de motor zeer goed geleid en kan afvoeren naar optie part nummer#53924 – DF-03 Heat Sink Bar Set. Dit zijn twee (of drie) aluminium koelbuizen welke op een uitstekend gedeelte van de aluminium motorsteun geschroefd kunnen worden en zo de warmte van de motor kunnen afvoeren naar de omgeving. Dit zorgt voor een duidelijk koelere motor (het scheelt zo’n 3~5 graden) waardoor deze optimaal kan blijven presteren.
Tamiya M05 Aluminium motorsteun en losse koel elementen
Aluminium stuurstangen stelsel:
Het optionele stuurstangen stelsel bestaat uit drie verschillende onderdelen, welke allen aangeschaft dienen te worden om de set compleet te kunnen monteren. De set bestaat uit Tamiya M-05 Alu. Racing Steering Set no. #54191, Tamiya M-05 Alu. Steering Link no. #54192 en Tamiya M-05 Alu. Steering Post no.#54193.
Met deze set wordt de besturing van de de M05 een stuk strakker; vrijwel alle speling, welke in de kunststof uitvoering nog wel aanwezig is, verdwijnt. De set is voorzien van soepel draaiende kogellagers en heeft een goede pasvorm, waardoor het geheel vrijwel spellingstrijd werkt.
Tamiya M05 driedelig stuurstangenstelsel
Stabilisator stangen:
Tamiya optie part #54239 bestaat uit verschillende stabilisator stangen, voor de voor-en achterzijde. Eigenlijk gebruik je alleen de stabilisator stang aan de achterzijde, waarmee de auto een stabieler en rustiger gevoel geeft.
Als de stabilisator stang aan de voorzijde wordt gemonteerd , merk je dat deze niet helemaal soepel beweegt; aan de rechterzijde wil de stang een beetje klemmen op de motor behuizing. Toen dat probleem verholpen was (stukje weg gedremeld) was er eigenlijk geen verschil te merken tussen het rijden met of zonder voor stabilisator stang. Er was geen enkele reductie in ‘body-roll’ en derhalve is de voor stabilisator stang weer gedemonteerd.
Stabilisator stangen set voor de voor-en achterzijde
Diverse optionele onderdelen:
Voor de M03 en M05 zijn diverse (ontelbare?) optionele onderdelen verkrijgbaar. Vrijwel elk onderdeel is verkrijgbaar in een andere kleur, vorm of materiaal. Veel geven de auto een extra ‘bling’ factor, soms zijn het handige toevoegingen aan een race model.
Handige hopup parts zijn onder andere:
– De Quick Release Battery Holder art. no. #53346 waarmee het wisselen van de accu een stuk eenvoudiger gaat.
– De Reinforced Gear Set art. no. #54277 waarmee de aandrijving vrijwel onverslijtbaar wordt.
– Voor de echte ‘racers’ onder ons is artikel no. #54224 Lightweight Aluminium Battery Holder een leuke toevoeging, in plaats van de normale ‘vleugels’ waar de accu is geplaatst, levert Tamiya twee lichtgewicht aluminium ‘vleugels’. Een voordeel is een gewichtsbesparing van zo’n 50 gram, een nadeel is dat de accu met tape aan de vleugels gemonteerd dient te worden.
Diverse Tamiya M05 parts en uitvoeringen
Hop-up parts en tunings onderdelen:
Een volledige lijst van hop-ups, gefabriceerd door Tamiya of andere fabrikanten, is te vinden via Google, maar goede startpunten zijn:
M-Chassis.com
Stella Models in Hong Kong
Fusion Models in de UK
Ik hoop dat je iets aan deze tips hebt, ik heb ze gebaseerd op eigen ervaringen en die zijn weer gebaseerd op de tips en tricks die ik van Brad uit Australie via de website www.rc-mini.net heb gekregen.
Zijn artikel (in het engels) staat op de volgende webpage: RC-Mini.net – M05 – RACE SETUP
